Ποτάμια που διαρρέουν το Νομό

Αλιάκμονας - Βενέτικος

Ποταμός της Δυτικής Μακεδονίας, ο μεγαλύτερος ποταμός της Ελλάδας, που βρίσκεται εξ’ ολοκλήρου σε ελληνικό έδαφος και έχει συνολικό μήκος 297 χλμ. Διασχίζει τους νομούς  Γρεβενών, Καστοριάς, Κοζάνης, Ημαθίας και Πιερίας. Δέχεται τα πλεονάζοντα νερά της λίμνης Καστοριάς καθώς και τα νερά των: Λιβαδοπόταμου, Στραβοπόταμου, Βέλα, Ντραμπουτιώτικου, Πραμορίτσα, Γρεβενιώτικου, Βενέτικου, Σταυροπόταμου, Εδεσσαίου, της στραγγιστικής τάφρου της λίμνης Γιαννιτσών. Εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο, λίγο νοτιότερα από τις εκβολές του Αξιού ποταμού δημιουργώντας ένα εκτεταμένο δέλτα πλούσιο σε χλωρίδα και πανίδα.

Στη Δυτική Μακεδονία σχηματίζεται από τη συμβολή, κοντά στο χωριό Μανιάκοι της Καστοριάς, των ποταμών Μπέλιτσα που πηγάζει από το όρος Βόιο και Ζέλοβο, που έχει τις πηγές του στο όρος Βαρνούντα. Στο Νομό Γρεβενών οι παραπόταμοι που τον σχηματίζουν, Βενέτικος και Γρεβενίτης, πηγάζουν στα νοτιοδυτικά από την κοιλάδα Βάλια Κάλντα, τον Όρλιακα και το Σμόλικα.

Ο Βενέτικος αποτελεί το μεγαλύτερο παραπόταμο τού Αλιάκμονα και δημιουργείται από μικρότερους παραποτάμους  ή χείμαρρους, όπως ο Βελονιάς και Σμιξιώτικος. Μέχρι να συναντήσει το Αλιάκμονα ρέει μέσα από κοιλάδες και σε σημεία, όπως στην περιοχή του χωρίου Σπήλαιο Γρεβενών δημιουργεί απότομα και εντυπωσιακά φαράγγια. Σημαντική επίσης στο ποτάμιο αυτό σύστημα είναι η παρουσία τού ρέματος της Σούτσας που διασχίζει τα Δημοτικά Διαμερίσματα τού Δήμου Χασίων. Στο βορρά μαζεύει τα νερά του ποταμού Πραμόριτσα  συγκεντρώνοντας τα νερά του υδροκρίτη της περιοχής της Κοζάνης. Στην συνέχεια  σχηματίζει τόξο γύρω  από το βουνό Βούρινο και μέσα από μια βαθιά χαράδρα προχωρεί βορειοανατολικά για 90 χιλιόμετρα σχηματίζοντας μαιάνδρους στην περιοχή της Ζάβορδας.

Ο ποταμός συμβάλει στην ανάπτυξη της περιοχής και συγκεκριμένα της αγροτικής παραγωγής μέσω φραγμάτων και αρδευτικών δικτύων που καλύπτουν τις ανάγκες άρδευσης.

Στη Δυτική Μακεδονία ο Αλιάκμονας και οι παραπόταμοί του σχηματίζουν ένα πολυδαίδαλο ποτάμιο δίκτυο το οποίο σε συνδυασμό με τη γεωγραφική  θέση της περιοχής ανάμεσα σε Μακεδονία και Ήπειρο επέβαλε το χάραγμα σημαντικών δρόμων, χαρακτηριστική είναι "η Βασιλική στράτα" στον άξονα Μαυραναίοι-Ζιάκα-Περιβόλι-Βωβούσα. Η ανάγκη αυτή οδήγησε στη ζεύξη των ποταμών με πέτρινα γεφύρια τα οποία διασώζονται μέχρι σήμερα.

Η περιήγηση στα γεφύρια είτε διαπλέοντας τα ποτάμια (Αλιάκμονας και Βενέτικος) είτε περπατώντας σε παραποτάμιες διαδρομές συνδυάζει την αναψυχή με την άσκηση, δίνοντας τη δυνατότητα στους επισκέπτες να αναπτύξουν δραστηριότητες όπως ψάρεμα, ράφτινγκ και καγιάκ, γνωρίζοντας το φυσικό περιβάλλον της περιοχής παράλληλα με την τοπική ιστορία.